Gliclazide.

Gliclazide is sinds 1972 internationaal op de markt.
Het is op recept verkrijgbaar onder de merknaam Diamicron en het merkloze Gliclazide.
Het is te verkrijgen in tabletten.

Wat doet dit middel en waarbij wordt het gebruikt?

Gliclazide behoort tot de groep geneesmiddelen die afgeleiden van sulfonylureum worden genoemd.
Ze verminderen de hoeveelheid glucose in het bloed.
Artsen schrijven het voor bij diabetes mellitus.

Diabetes mellitus
Gliclazide wordt gebruikt bij type-2-diabetes.
Dit type diabetes werd vroeger ouderdomsdiabetes genoemd.
Bij diabetes bevindt zich te veel glucose in het bloed.
Dit is schadelijk, vooral voor de ogen, het hart en de nieren.
Ook veroorzaakt te veel glucose in het bloed dorst, een droge mond, veel plassen, wazig zien, moeheid, lusteloosheid en slecht genezende wonden.

Oorzaak
Hoe ontstaat dit teveel aan glucose?
Na een maaltijd maakt het lichaam glucose uit koolhydraten, die bijvoorbeeld in suiker, brood en aardappels zitten.
De glucose die zo in het bloed komt, moet worden 'opgeborgen' als voorraad voor later.
Het is nodig als brandstof voor bijvoorbeeld de spieren.
Om glucose op te bergen is insuline nodig, die in de alvleesklier wordt gemaakt.
Bij type-2-diabetes kan de alvleesklier onvoldoende insuline maken om alle glucose 'op te bergen'.

Behandeling
Om type-2-diabetes te verminderen kunt u minder energierijk eten.
Er is dan minder insuline nodig.
Als een dieet niet voldoende helpt, dan kan uw arts gliclazide voorschrijven.
Dit middel stimuleert de alvleesklier om meer insuline te maken.
Het werkt na 4 tot 5 uur, waarna de werking 24 uur kan aanhouden.
Klachten als dorst, vaak plassen en een droge mond verdwijnen binnen twee tot drie dagen.
Vermoeidheidsklachten verminderen binnen twee weken nadat u met gliclazide bent begonnen.
Bij oogklachten kan het twee tot drie maanden duren voordat verbetering te verwachten is.
In het begin kan wazig zien zelfs tijdelijk toenemen.
Wacht dus liefst nog een aantal weken met het aanmeten van een (nieuwe) leesbril.
Het is belangrijk om dit middel elke dag in te nemen.
Op de lange termijn zult u minder kans hebben op oogschade, nierproblemen en slecht genezende wonden.

Op welke bijwerkingen moet ik letten?

Naast de gewenste effecten kan dit middel ook bijwerkingen geven.
De belangrijkste bijwerking is te weinig glucose in het bloed.

Soms

  • Te sterk dalend bloedglucose.
    Dit komt vooral voor tijdens de eerste weken van de behandeling, maar kan ook optreden als u zich extreem lichamelijk heeft ingespannen of als u een maaltijd overslaat.
    U krijgt dan last van een hypo.
    Hypo betekent 'te laag', dus te weinig glucose in het bloed.
    De verschijnselen hiervan zijn:
  • honger
  • een wisselend humeur
  • verwardheid
  • hoofdpijn
  • vermoeidheid
  • duizeligheid
  • bleek gezicht
  • wazig zien
  • beven en zweten.

    U kunt deze verschijnselen opheffen door iets te eten of te drinken, bijvoorbeeld suikerklontjes, druivensuikertabletten, extra zoete limonade of een sportdrank.
    Houd daarom altijd een van deze voedingsmiddelen bij de hand.
    Kunstmatige zoetstoffen hebben overigens geen effect, dus neem bij een 'hypo' geen 'light' drankje.
    Gliclazide blijft lang doorwerken.
    Daardoor kan de 'hypo' enkele uren later weer terugkomen.
    Eet of drink dan opnieuw iets.
    De verschijnselen van een 'hypo' kunnen ook optreden als u te veel van het middel in uw lichaam heeft, bijvoorbeeld als u per ongeluk een dubbele dosis heeft ingenomen.

    Zelden

  • Maagdarmklachten, zoals misselijkheid, diarree en een drukkend of vol gevoel in de maag.
    Deze bijwerking hoort na enkele dagen over te gaan, als u aan het middel gewend bent.
  • Wazig zien, doordat uw ogen aan het middel moeten wennen.
    Na een aantal weken zal uw gezichtsvermogen weer hersteld zijn.
  • Bloedafwijkingen.
    De volgende verschijnselen kunnen op deze bijwerking wijzen:
  • koorts
  • blauwe plekken
  • blaasjes in de mond
  • gele verkleuring van het oogwit

    Raadpleeg uw arts als u deze verschijnselen opmerkt.
    Deze bijwerking verdwijnt in het algemeen na het stoppen met het middel.
    Overgevoeligheid.
    Deze uit zich in huiduitslag, jeuk, galbulten en soms benauwdheid.
    Stop dan met het gebruik en raadpleeg uw arts.
    In de toekomst mag u dit soort middelen niet meer gebruiken.
    Geef daarom aan de apotheek door dat u overgevoelig bent voor gliclazide.
    Het apotheekteam kan er dan op letten dat u dit middel of de andere afgeleiden van sulfonylureum niet opnieuw krijgt.
    Overgevoeligheid kan ook optreden bij mensen die eerder overgevoelig bleken voor een bepaald type plasmiddelen (thiazides), een type antibiotica (sulfonamides) of een middel tegen migraine (sumatriptan).
    Als u porfyrie heeft, een stofwisselingsziekte waarbij men aanvallen krijgt van buikpijn, braken, koorts en hartkloppingen: dit middel kan een aanval uitlokken.
    Geef aan de apotheek door dat u porfyrie heeft.
    Het apotheekteam kan er dan op letten dat u dit middel of andere uitlokkende middelen niet krijgt.
    Raadpleeg uw arts als u te veel last heeft van één van de bovengenoemde bijwerkingen, of als u andere bijwerkingen ervaart waar u zich zorgen over maakt.

    Heeft dit middel een wisselwerking met andere medicijnen?

    De medicijnen waarmee de belangrijkste wisselwerkingen zijn:

  • bètablokkers, dit zijn hart-en vaatmiddelen die worden gebruikt bij hoge bloeddruk, hartkramp, hartritmestoornissen en migraine.
    Bijvoorbeeld atenolol, metoprolol, propranolol en sotalol.
    Ook bevinden zich bètablokkers in sommige oogdruppels tegen verhoogde oogboldruk, bijvoorbeeld timolol.
    Wanneer u een bètablokker gebruikt, voelt u minder snel dat u een 'hypo' heeft.
    Dat komt omdat de bètablokker de waarschuwende signalen, zoals trillen en hartkloppingen, onderdrukt.
    Andere verschijnselen, zoals zweten, wazig zien en hongergevoel verdwijnen niet.
    Let daarom extra op deze laatste verschijnselen.
  • ritonavir (Norvir), een middel tegen virusinfecties, zoals het HIV.
    Dit middel kan de werking van gliclazide versterken, waardoor bijwerkingen en een hypo kunnen ontstaan.

    Als ik dit middel gebruik, mag ik dan...

    autorijden?
    U kunt door dit middel een 'hypo' krijgen.
    U bent dan onder andere verward en duizelig.
    Dit kan uw rijvaardigheid beïnvloeden.
    Let daarom goed op de verschijnselen van een 'hypo' en rijd in dat geval niet, maar wacht tot u ervan hersteld bent.
    Bevorder dit door iets te eten of te drinken, bijvoorbeeld enkele suikerklontjes.

    alcohol drinken?
    Alcohol kan een 'hypo' veroorzaken en uw lichaam herstelt hier trager van.
    Bij sommige mensen kan gliclazide samen met een kleine hoeveelheid alcohol een onaangenaam gevoel geven en een rood hoofd, armen en nek veroorzaken.
    Dit is verder niet ernstig, maar kan wel vervelend voelen.
    Dit effect kan nog tot twaalf uur na het drinken van de alcohol optreden.
    Probeer het drinken van alcohol eerst met mate uit.
    U kunt dan zelf inschatten of u er veel last van krijgt.
    Als algemene richtlijn geldt voor mannen maximaal drie glazen per dag en vrouwen maximaal twee glazen.
    Drink de alcohol wel op een gevulde maag, anders is het effect op het bloedglucosegehalte te sterk.

    alles eten?
    U zult in de gaten moeten houden wat en hoeveel u eet.
    Bij diabetes is een goed gewicht erg belangrijk.
    Als u overgewicht heeft, is het daarom aan te raden om af te vallen.
    Raadpleeg eventueel een diëtist.

    Kan ik dit middel gebruiken als ik zwanger ben, wil worden of borstvoeding geef?

    Zwangerschap
    Gebruik dit middel NIET als u zwanger bent of binnenkort zwanger wilt worden.
    Over het gebruik van dit middel tijdens de zwangerschap is nog te weinig bekend.
    Wel is bekend dat uw bloedglucosegehalte ondanks dit middel te sterk zal variëren.
    Een te hoge bloedglucosespiegel is schadelijk voor het kind.
    U zult daarom tijdelijk moeten overstappen op insuline, dat u meerdere malen per dag moet inspuiten.
    Raadpleeg daarom uw arts als u zwanger bent of dat binnenkort wilt worden.

    Borstvoeding
    Gebruik dit middel NIET als u borstvoeding geeft, of stop de borstvoeding.
    Dit middel komt in de moedermelk.
    Het kan dan bijwerkingen bij het kind geven.
    Wilt u borstvoeding geven, overleg dan met uw arts of apotheker.
    U zult tijdelijk moeten overstappen op insuline.

    Hoe moet ik dit middel gebruiken?

    Kijk voor de juiste dosering op het etiket van de apotheek.

    Wanneer?
    Neem de tablet kort voor of tijdens een maaltijd in.
    Dan heeft u het meeste profijt van het bloedglucoseverlagende effect.

  • Gebruikt u dit middel één keer per dag?
    Neem het dan bij voorkeur bij het ontbijt in.
  • Gebruikt u het twee keer per dag?
    Neem het dan bij het ontbijt en bij de avondmaaltijd in.
  • Gebruikt u het drie keer per dag?
    Neem het dan bij het ontbijt, de lunch en de avondmaaltijd in.
    Neem de tabletten ook in als u ziek bent en geen zin in eten hebt, bijvoorbeeld bij koorts, diarree, misselijkheid of zware verkoudheid.
    Probeer dan op regelmatige tijden te eten, met makkelijk verteerbaar voedsel.

    Hoe lang?
    Als dit middel uw bloedglucosegehalte voldoende naar beneden brengt, moet u het waarschijnlijk uw leven lang gebruiken.
    Het is mogelijk dat u na enige maanden of jaren merkt dat het niet meer zo goed werkt als voorheen.
    Neem dan contact op met uw arts.
    Mogelijk kunt u er een ander bloedglucoseverlagend middel bij gebruiken.

    Wat moet ik doen als ik een dosis ben vergeten?

    Het is belangrijk dit middel consequent in te nemen.
    Mocht u toch een dosis vergeten zijn:

  • Als u dit middel één keer per dag gebruikt:
    neem een 's morgens vergeten tablet in bij de eerstvolgende maaltijd, dus bij de lunch of de avondmaaltijd.
    Ontdekt u het pas na de avondmaaltijd, sla de vergeten tablet dan over.
  • Als u dit middel twee keer per dag gebruikt:
    neem een 's morgens vergeten tablet alsnog in bij de lunch.
    Ontdekt u het pas na de lunch, sla de vergeten tablet dan over.
    Bent u de tablet bij de avondmaaltijd vergeten?
    Sla de tablet dan over.
    Neem nooit een tablet vlak voor het slapen gaan in.
  • Als u dit middel drie keer per dag gebruikt:
    neem een vergeten tablet in bij de eerstvolgende maaltijd, dus bij de lunch of de avondmaaltijd.
    Ontdekt u het pas na de maaltijd, sla de vergeten tablet over.
    Bent u de tablet bij de avondmaaltijd vergeten?
    Sla de tablet dan over.
  • Neem nooit een tablet vlak voor het slapen gaan in.
  • Neem nooit een dubbele dosis.
    Bij dit geneesmiddel heeft een te hoge dosering snel schadelijke gevolgen.

    Kan ik zomaar met dit middel stoppen?

    Als u stopt met dit middel zal uw bloedglucose waarschijnlijk weer stijgen.
    Stop daarom alleen als uw arts dat adviseert, bijvoorbeeld omdat u overstapt op een ander bloedglucoseverlagend middel.
    Bij ernstige ziekte en als u geopereerd moet worden kan uw bloedglucose zo sterk variëren, dat de wisselingen door dit middel niet zijn op te vangen.
    U zult dan tijdelijk moeten overstappen op insuline.
    Overleg met de behandelend arts wat u in dit specifieke geval moet doen.


  • Textur